Pazaryolu, Erzurum iline bağlı, ilin kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. Pazaryolu otobüs bileti alarak, ilçeye ulaşım sağlayabilir, Pazaryolu’nu gezme fırsatı elde edebilirsiniz.

Pazaryolu, nüfus bakımından Erzurum ilinin en küçük ilçesidir. 2021 yılı itibarı ile Pazaryolu’nun nüfusu 3.762 kişidir. Buradaki halk geçimini, çoğunlukla hayvancılık ile sağlar.

Pazaryolu sınırları şu şekildedir:

• Doğusunda İspir ilçesi
• Güneyinde Aşkale ilçesi
• Kuzeyinde Rize ili
• Batısında Bayburt ili

Karadeniz Bölgesi sınırları içerisinde yer alan Pazaryolu, 750 kilometrekarelik bir yüzölçümüne sahiptir. Rakım ise 1010 metredir. 

Pazaryolu, 35 köy ve 9 mahalle muhtarlığı olmak üzere toplam 44 yerleşim biriminden oluşuyor. Pazaryolu, 1989 senesinde ilçe statüsüne kavuşmuştur.

Pazaryolu’nun Tarihçesi

Eski adı Norgah olarak geçen Pazaryolu, eski bir yerleşim yeridir. Pazaryolu, erken ve geç dönem orta çağda Gürcü hakimiyeti altında idi. 14. yüzyılda Gürcistan’ı işgale girişen Türkmenler, 1301 ve 1302 senelerinde Gürcüleri yenilgiye uğratmıştır. 

16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar bu bölgeyi Gürcülerin elinden alarak hakimiyet kurmuşlardır. 

19. yüzyılda bölgede yalnızca Müslümanlar yaşamıştır. 24 Şubat 1916 tarihinde Ruslar bölgeyi ele geçirmişlerdir. 7 Kasım 1917 tarihinde gerçekleşen Bolşevik İhtilali’nin ardından, Ermeniler Rus cephelerine yerleşim yaparak kanlı çatışmalara neden olmuşlardır. 

25 Şubat 1918 tarihinde bölge, Türk idaresine kavuşmuştur.

Pazaryolu’nda Gezilecek Yerler

Pazaryolu gezilecek yerler şu şekildedir:

• Çoruh Nehri: Bu nehir, ilçenin sınırından geçmektedir. Su debisi, su miktarı ve sezon uzunluğu gibi nedenler ile çeşitli su sporları için uygun bir lokasyondur. Özellikle rafting gibi sporlar için cazip olan bu nehir, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir.
• Kümbettepe Kalesi: İlçe merkezine 1 km mesafede yer alan bu kalenin günümüzde yalnızca kalıntıları kalmıştır. Kalenin rakımı 1470 metredir.
• Laleli Kalesi: İlçe merkezine 30 km uzaklıkta, Laleli köyünün 2 km kuzeydoğusunda yer alır. Çoruh Nehri’nin en yakın kalelerinden biridir. 1. Derece arkeolojik sit alanı olarak kabul edilmiştir. Kalenin yüksekliği 1380 metredir. Kalenin altındaki kayanın yüksekliği ise yaklaşık 30 metredir.
• Karakoç Köyü Camii: İlçeye bağlı Karakoç köyünde yer alan bu cami, ilçeye 20 km mesafededir. Hafif meyilli bir alan üzerine yapılan caminin kuzey cephesi toprak altında kalmıştır.

Pazaryolu, gezilip görülmesi gereken, tarihi dokusu olan bir ilçedir. Pazaryolu otobüs bileti alarak ilçeye ulaşım sağlayabilirsiniz.

Pazaryolu’nda Ne Yenir?

Pazaryolu’nun meşhur yemekleri şu şekildedir:

• Ağuz: Ağız sütü ile hazırlanan bu yemektir. İçerisinde ağız sütü, şeker ve yumurta bulunur. 
• Büryan: Koyun eti, yoğurt, salça, sarımsak ve bulgur ile yapılan bir yemektir. Bulgur, iç malzeme olarak kullanılır. Tandırda uzun süre pişirildikten sonra servis edilir.
• Enişte yemeği: Kayısı kurusu ile dövülmüş ceviz içi karıştırılarak tepsiye dizilir. Üzerine tereyağı dökülerek fırına verilir. Fırından çıktıktan sonra üzerine şerbeti dökülür.
• Kuymak: Süt kreması ve buğday unu birlikte kavrulur. Yağ, unun üzerini kapatmaya başlayınca hazır hale gelmiş olur.
• Horis: Süt kreması, erimiş yağ kıvamına getirilinceye dek kaynatılır. İçine un dökülerek kavrulur. İçine taze peynir atılır.  
• Su böreği: Yufkalar açılır. Her bir dilime bir yumurta gelecek şekilde yumurta kırılır. Yufkanın çok ince olması, lezzeti açısından önemlidir.

Pazaryolu’na Nasıl Gidilir?

Erzurum ilinin kuzeybatısında yer alan Pazaryolu ilçesine karayolu ile ulaşım için tercih edilebilecek toplu taşıma alternatifi otobüstür. Pazaryolu otobüs bileti alarak ilçeye ulaşım sağlayabilirsiniz. Burada gezilecek lokasyonlar için pek çok ulaşım alternatifi mevcuttur.

Erzurum il merkezinin Pazaryolu ilçesine mesafesi 124 kilometredir.

Pazaryolu ilçesine havayolu ile ulaşım için önce Erzurum Havalimanı’na, ardından toplu taşıma araçları ya da özel araçla ilçeye ulaşmak gerekir.

İlçeye demiryolu ile ulaşım için ise, TCDD seferleri ile önce Erzurum şehir merkezine, ardından toplu taşıma araçları veya özel araçla ilçeye geçiş yapmak gerekmektedir.